Wolontariat Pracowniczy Przyszłości
Podsumowanie najważniejszych wyników, wniosków i rekomendacji z badania zrealizowanego przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce w partnerstwie z Fundacją BNP Paribas
Badanie przeprowadzono jesienią 2021 roku. Wzięło w nim udział:
- w otwartej ankiecie on-line – 235 przedstawicieli pracodawców, organizacji pozarządowych, samorządów terytorialnych i wolontariuszy-pracowników,
- w wywiadach grupowych – 13 przedstawicieli pracodawców, organizacji pozarządowych, samorządów terytorialnych oraz wolontariuszy-pracowników,
- w badaniu delfickim – 8 ekspertów z różnych dziedzin aktywności społecznej i gospodarczej.
Badanie pozwoliło stworzyć obraz wolontariatu pracowniczego przyszłości, oczekiwanego przez kluczowych interesariuszy.
Dodatkowo w badaniu zebrano dane dotyczące 46 programów wolontariatu pracowniczego realizowanych w 2021 roku oraz opisano 2 przykłady programów wolontariatu pracowniczego w Orange Polska i w BNP PARIBAS Bank Polska.
Efektem badania jest raport „Wolontariat pracowniczy przyszłości”:
Badanie zostało zrealizowane przez Akademię Rozwoju Filantropii w Polsce we współpracy z Fundacją BNP PARIBAS.
Wolontariat pracowniczy w roku 2021
- 52% programów było prowadzonych co najmniej od 5 lat,
- 76% programów obejmowało działania w jednym z trzech obszarów: pomoc społeczna, edukacja i wychowanie oraz ekologia,
- 32% programów było skierowanych bezpośrednio do organizacji pozarządowych, 30% do społeczności lokalnych, w pozostałych odbiorcami były osoby fizyczne (najczęściej dzieci, młodzież i seniorzy) oraz zwierzęta
- 67% programów było realizowanych z partnerami zewnętrznymi, głównie organizacjami pozarządowymi
- 46% programów działało w oparciu o spisane regulaminy wolontariatu pracowniczego,
- w 35% programów przeprowadzona została oceny efektów pracy wolontariuszy.
Pracownicy – wolontariusze w roku 2021
- 43% zaangażowanych jest w wolontariat pracowniczy co najmniej od 5 lat,
- 73% to kobiety,
- 64% to pracownicy niepełniący funkcji kierowniczych,
- 81% robiło to głównie po to, aby zrobić coś dobrego dla innych,
- 45% angażuje się w wolontariat średnio raz w roku.
- 46% programów działało w oparciu o spisane regulaminy wolontariatu pracowniczego,
- w 35% programów przeprowadzona została oceny efektów pracy wolontariuszy.
Wolontariat pracowniczy przyszłości to:
Wolontariat wartości, zasad i postaw
Wolontariat pracowniczy powinien być źródłem wartości dla osób, które korzystają ze wsparcia, dla wolontariuszy, pracodawców, partnerów. Może być również przykładem stosowania tych wartości dla całego otoczenia.
Wolontariat
Użyteczny społecznie
Wolontariat pracowniczy powinien odpowiadać na istotne potrzeby i oczekiwania ludzi, które wiążą się przede wszystkim z dążeniem do:
- wzmacniania społeczności lokalnych,
- upowszechniania tolerancji i równości,
- zmniejszania ubóstwa i niedożywienia,
- zmniejszania ubóstwa i niedożywienia,
Wolontariat
Skali
Główne funkcje społeczne, jakie powinien realizować wolontariat pracowniczy
wspieranie zmian społecznych o charakterze systemowym: w społeczności lokalnej, regionalnej, kraju czy świecie
wspieranie organizacji pozarządowych i/lub samorządów
terytorialnych w skuteczniejszym zaspokajaniu
potrzeb społecznych
kompleksowego rozwiązywania problemów społecznych
Systemowe podejście do rozwiązywania problemów społecznych jest najbardziej efektywne, a wolontariat pracowniczy ma odpowiedni potencjał, by je stosować, bo do realizacji założonych celów może zaangażować nie tylko wolontariuszy-pracowników, lecz także wsparcie finansowe, organizacyjne czy kompetencyjne ich pracodawcy.
Zmiany
Wolontariat pracowniczy powinien pomagać zmieniać świat pojedynczych ludzi, zmieniając ich sposoby myślenia i działania oraz wspierając w pokonywaniu problemów.
Wolontariat zmienia również świat wolontariuszy, budując w nich poczucie satysfakcji z pomocy innym, wiary we własne siły, uczy otwartości i empatii.
Wolontariat może zmieniać kulturę instytucjonalną, przede wszystkim biznesu, a także instytucji publicznych i organizacji pozarządowych.
Zmiany w ludziach, całych społecznościach lokalnych czy firmach i instytucjach przekładają się stopniowo, krok po kroku, na zmianę całego świata, bo to ludzie i tworzone przez nich firmy, organizacje i instytucje kształtują świat.
Współpracy
Działania wolontariuszy mogą być skuteczniejsze, gdy pracodawcy prowadzący wolontariat pracowniczy współpracują z organizacjami pozarządowymi, samorządami terytorialnymi i innymi podmiotami, by wspólnie rozwiązywać problemy społeczne.
Pracodawca może być nie tylko inicjatorem takiej współpracy, lecz także jej liderem, tym bardziej że często ma większe możliwości działania niż organizacje pozarządowe i większe zaufanie społeczne niż instytucje publiczne.
Oznacza to również, że pracodawca powinien mieć świadomość swojej odpowiedzialności społecznej i podejmować ją nie tylko za pomocą wolontariatu pracowniczego.
Wolontariat
Aktywizacji
nastawiony przede wszystkim, używając znanego porównania, na dostarczanie potrzebującym wędki, a nie ryby, czyli przekazywanie im wiedzy, umiejętności oraz zmianę ich sposobu myślenia po to, żeby sami mogli wyjść z trudnej sytuacji życiowej, w której się znaleźli.
Partnerski
Organizacje pozarządowe są przede wszystkim źródłem wiedzy dotyczącej tego, jak zorganizować wolontariat pracowniczy, oraz wiedzy na temat potrzeb, w szczególności konkretnych grup jego przyszłych beneficjentów.
Fundacje czy stowarzyszenia mogą być organizatorami wolontariatu działając w porozumieniu z pracodawcą.
Samorządy terytorialne z kolei są przede wszystkim źródłem wiedzy o potrzebach społeczności lokalnych oraz optymalnych sposobach ich zaspokajania.
Korzyści
Jednak wolontariat pracowniczy powinien być wolontariatem korzyści dla innych jego interesariuszy, wtedy następuje jego optymalny rozwój, pod warunkiem że są one odpowiednio zrównoważone.
Korzyści z wolontariatu pracowniczego
Społeczeństwo
- wiedza i kompetencje zawodowe, społeczne, życiowe,
- zmiana sposobów myślenia i działania osób korzystających ze wsparcia wolontariuszy,
- pomoc w przetrwaniu trudnych sytuacji życiowych i wyjściu z nich
Pracodawcy
- integracja zespołów pracowniczych,
- wzmacnianie postawy odpowiedzialności wśród pracowników,
- budowanie dobrego wizerunku pracodawcy
- satysfakcja z niesienia pomocy,
- poczucie wpływu na otoczenie,
- nowe doświadczenia
- pełniejsze zaspokajanie potrzeb osób będących odbiorcami działań partnerów,
- budowanie dobrego wizerunku samorządów terytorialnych i organizacji pozarządowych,
- wsparcie w rozwiązywaniu problemów społecznych
Co robić, aby taką wizję wolontariatu pracowniczego urzeczywistnić?
- promować wolontariat pracowniczy i upowszechniać wiedzę na jego temat,
- upowszechniać wizję wolontariatu pracowniczego przyszłości jako drogowskazu dla rozwoju wolontariatu pracowniczego w Polsce,
- przetrwać pandemię i powrócić do standardowych form działania z zaadaptowaniem użytecznych form kontaktów zdalnych, wykorzystujących w sposób użyteczny nowe technologie
- wzmacniać wolontariat tam, gdzie jest już obecny, oraz doskonalić skuteczność, użyteczność i jakość programów wolontariatu pracowniczego
- tworzyć i upowszechniać standardy działania wolontariatu pracowniczego
- stworzyć ofertę wolontariatu pracowniczego dla każdego pracodawcy, w tym dla małych i średnich firm, organizacji pozarządowych i instytucji samorządowych,
- włączyć szeroko partnerów społecznych w rozwój wolontariatu pracowniczego.
Zapraszamy do lektury raportu z badania „Wolontariat pracowniczy przyszłości”: